Betül Yasemin Keskin / Milliyet.com.tr – Yemeklerimizin lezzeti için olmazsa olmazlarından biri de tuzdur. Yalnızca yemeklerde değil, aslında ömrümüz için gerekli olan tuz birçok kişi için tüketilmemesi gereken besinler ortasında yer alıyor. Sakıncalı üç beyazdan biri olarak görülen tuzun sadece ziyanı olduğunu savunan isimlerden biri de Sibel Gözüyukarı Eyiler’di. Ancak bir gün babasının konuta getirdiği bir şişe su her şeyi değiştirdi. İşte Sibel Gözüyukarı Eyiler’in tesadüf yapıtı konuta gelen bir tuzla, önyargıları kökten değiştirecek teşebbüsünün seyahati.
‘BABAMIN GETİRDİĞİ ŞEY SIVI TUZUN TA KENDİSİYMİŞ’
Sibel Gözüyukarı Eyiler, Kırıkkaleli bir ailenin çocuğu olarak İstanbul’da dünyaya geldi. İç mimarlık kısmını muvaffakiyetle bitirdi ve mimarlık mesleğine başladı. Hayatının dönüm noktası ise babasının Kırıkkale seyahatinden dönmesiyle başladı. Babası sık sık memleketi Kırıkkale’ye sarfiyat, oradaki kaynaktan konuta tuzlar getirirdi. Bir gün babası yeniden Kırıkkale’den dönmüş, kimi kapların içine sıvılar koyarak bunları balkonlarında kurutmaya başlamıştı. Sibel Gözüyukarı Eyiler güneşte sıvının kristalleşerek tuza döndüğü görünce çok şaşırdı ve babasına bu tuzu nereden bulduğunu sordu. Babası Kırıkkale’nin Delice bölgesinde bembeyaz bir su kaynağı gördüğünü, sonrasında yanına gidip baktığında yerin altından çıkan suyun güneşte kuruyarak beyaz bir manzara oluşturduğunu anlattı. Meraklı baba, bu kaynağı kıymetlendirmek istemişti ve kaynaktan konuta getirdiği şey ise aslında ‘sıvı tuz’un ta kendisiydi. Babasının fikri başlarda bu tuzu çuvallayarak piyasaya sürmekti lakin Sibel Eyiler bu işi daha farklı yapmak gerektiğini düşündü.
Her vakit sağlıklı yaşamaya itina gösteren girişimci Eyiler, tuzun büsbütün sıhhatsiz olduğuna dair duyduğu savlarla daima tuzdan uzak durmuştu, sıhhati için çok ziyanlı olduğuna inanıyordu. Lakin babasının keşfi onun tuzla ilgili olan fikirlerini büsbütün yıkıp geçti. Babasının konuta getirdiği tuzdan sonra dikkat alımlı bir şekilde medyada da sıklıkla sıhhatimiz için doğal tuz tüketiminin son derece değerli olduğuna dair haberler yer alıyordu. Babasının da tuza olan ilgisini gördükten sonra işin ayrıntılarını merak etmeye başladı. Sibel Gözüyukarı Eyiler’in kanılarında ‘Acaba haberlerde bahsedilen sağlıklı tuz bu tuz olabilir mi?’ soruları yer etmeye başladı. Önce tüketilmesi gereken tuzun ne dolduğunu, sonrasında ise ellerindeki tuzun nitekim sağlıklı olup olmadığını araştırmaya koyuldu. Araştırmaları sonucunda ellerindeki tuzun bir kaynak tuzu olduğunu ve kaynak tuzlarının dünyada ender bulunan ve dünyanın en kaliteli tuzu olarak kabul edilen tuz çeşidi olduğunu öğrendi.
Kaynak tuzları, yer altından çıktığı için yüzyıllardır var olan doğallığını koruyan, etraf kirliliğinden etkilenmeyen, bu yüzden de içerisinde mikroplastik, ağır metal üzere sıhhatimize ziyan veren unsurlar bulundurmayan az bir tuz çeşidi olarak tanımlanıyor.
‘ANALİZ EDİLMESİ İÇİN UZMANLARDAN YARDIM ALDIM’
Araştırmaları sonucu merakı daha da cezbolan genç teşebbüsçü, daha ayrıntılı araştırma yapmak ve emin olmak için elindeki tuzu alıp tahlil edilmesi üzere üniversite vb. kurumlara gönderdi. Çıkan sonuçları daha yanlışsız yorumlayabilmek için de kimi uzmanlardan dayanak aldı. İşin sonucunda ise ellerindeki tuzun gerçek bir cevher olduğunu fark etti. Tuzun için tertemizdi, hem de o bölgede bulunan kırmızı toprak minerallerini topladığı için mineral bedelleri epey yüksekti. Ayrıyeten sodyum oranı da öteki tuz çeşitlerine nazaran düşüktü. Hiç tuz tüketmeyen biri olarak ‘Tuz tuzdur’ algısının ne kadar yanlış olduğunu ve ellerindeki tuzun tüketilmesi gereken, sıhhate faydalı gerçek bir tuz olduğunu anladı. Edindiği bilgiler sonucunda öğrendiklerini herkese aktarması gerektiğini düşündü.
Ve sonunda babasının ticarete olan merakı Sibel Gözüyukarı Eyiler’in sağlıklı ömür ve markalaşmaya olan ilgisiyle birleşti ve ortaya ‘Mayi Tuz’ çıktı. Memleketleri Kırıkkale’nin Delice ilçesinden çıkardıkları bu tuzu markalaştırmadan kısa bir müddet evvel markalarında isim düşündüler. Mayi eski Türkçede ‘sıvı’ manasına geliyordu. Tuz kaynaklarının yerin altından sıvı olarak çıktığı için markalarının isminin ‘Mayi’ olmasına karar verdiler. Böylelikle Delice’den çıkan tuz hayatımıza girmiş oldu. Markayı kurmuşlardı kurmasına fakat bu tuzun müşterilere ulaşma seyahati nasıl olacaktı? İnsanlara ulaştırmak istedikleri tuzun doğal ve işlenmemiş olması gerekiyorsa o vakit süreçler sırasında çok dikkatli olmaları gerekiyordu. Yaşadıkları bu süreci genç teşebbüsçü Eyiler şu cümlelerle aktardı:
“Öncelikle yerin altından çıkan sıvı tuzu direkt olarak dinlendirme havuzlarına alıyoruz. Burada 24 saat kadar dinlendirdikten sonra kurutma havuzlarımızda kurutuyoruz. Sonrasında kuruyan tuzu öğütüp paketliyoruz. Sıvı tuzlarımız dinlendirme etabından sonra direkt olarak paketleniyor. Aromalı sıvı tuzlara ekstra olarak aroma eklemesi yapılıp sonrasında paketleniyor. Baharatlı tuzlarımız öğütme süreci sonrasında baharatlarla harmanlanıp paketleniyor.”
‘YERİN ALTINDAN DİREKT SIVI OLARAK ÇIKIYOR’
Temelde üç çeşit tuzla yola başlayan Eyiler, tuzlarını çeşitlendirdi ve çalışmalarına hâla devam ediyor. Günümüzde birçok kişi tuzun ziyanlı olduğunu düşünürken, kimilerinin da iyotlu ya da iyotsuz olarak hangi tuz çeşidinin kullanılması gerektiğini bilmiyor. Peki iyotlu tuz nedir? “İyotlu tuz, ince öğütülmüş yapıda ve iyot oranını artırmak için içerisine iyot eği yapılan tuzdur” diyerek cevaplayan Türk teşebbüsçü Eyiler, “Tuz bildirisi 5 kg altındaki öğütülmüş tuzlara iyot eği yapmayı zarurî tutuyor. Bizler de 5 kg altındaki öğütülmüş tuzlarımıza bu sebepten iyot eği yapıyoruz. İyot bir katkı unsuru değil, sıhhatimiz için hayli yararlı bir mineraldir. Bilhassa çocuklarda büyüme, gelişme ve zeka gelişimini dayanaklar. İyot tüketimi konusunda hekiminizden gelen rastgele bir yasak bulunmuyorsa iyotlu tuz tercih etmek daha hakikat olabilir” tabirlerini kullandı.
Sibel Gözüyukarı Eyiler’in seyahati babasının sıvı bir tuz getirmesiyle başlamıştı. Sıvı tuzu başka tuzlardan ayıran noktalardan biri de bu tuzun sonradan sulandırılmasıyla üretilmemesi, direkt olarak yerin altından sıvı halde çıkması. Eyiler’in verdiği bilgilere nazaran kurutulmuş tuzlar kuruma evresinde birtakım minerallerine kaybedebilirken sıvı tuzda bu türlü bir durum yaşanmaz. Yemeklerde rahatlıkla kullanılabilir. En kurtarıcı özelliklerinden biri tuzsuz yemeklerde kolaylık sağlaması. Örneğin pilav üzere sonradan tuz atmanın sıkıntı olduğu yemeklerde sıvı formu sayesinde yemekle basitçe bütünleştiği için pratik kullanım sağlıyor. Ek olarak bir bardak suya birkaç fıs sıkarak hazırlanan alkali su sistemli tüketildiğinde bedenimizde elektrolit istikrarını sağlaması sebebiyle sistemlerin daha sağlıklı çalışmasına yardımcı oluyor. Ayrıyeten yarı yarıya sulandırarak gargara ve burun spreyi olarak kullanıma uygun. Bu noktada aklınıza olağan tuzu eriterek sıvı bir tuz yapabileceğinizi düşünebilirsiniz lakin kurutulmuş tuzu eriterek elde ettiğiniz sıvı tuz ile direkt kaynağından çıktığı haliyle paketlenen sıvı tuz mineral kıymetleri bakımından tıpkı olmuyor.
RAFİNE TUZLARDAN NEDEN UZAK DURMALIYIZ?
Gerçek bir tuzun insan sıhhati için ne kadar değerli olduğunu artık biliyoruz lakin piyasadaki rafine tuzların varlığı da hatırı sayılır derecede çok. Bizler neden rafine tuzdan uzak durmalıyız? Türk teşebbüsçü Sibel Eyiler, “Rafine tuzlar çoklukla deniz ve göl tuzlarından üretilir. Bu tuzlar içerisine çok fazla atık aldığı için mikro plastik ve ağır metal içerme ihtimalleri daha yüksek tuzlardır. Ayrıyeten rafine tuz üretilirken yüksek sıcaklıklara maruz kalır ve içerisine beyazlatıcı, akışkanlığı artırıcı ve topaklanma önleyici üzere unsurlar eklenir. Bu kimyasal katkı unsurları tuzun bütün yararlı yapısını bozar ve bedenimizde birikerek çeşitli hastalıklara sebep olur. Rafine tuzun hiç topaklanmama sebebi bu katkı unsurlarıdır. Bu sebeplerden sıhhatimiz için rafine tuzdan uzak durmalıyız” diyerek kelamlarını noktaladı.