ANKARA – İsviçre merkezli The Earth Foundation tarafından her sene çevresel sürdürülebilirlik alanında 13-19 yaş ortası öğrencilere yönelik düzenlenen The Earth Prize’da, bu yıl 116 farklı ülkeden bin 290 grup ortasından başarılı 10 projeden ikisi, Diyarbakırlı lise öğrencilerinden oluşan iki kadronun oldu.
Bahçeşehir Koleji Diyarbakır Hevsel Yerleşkesi Fen ve Teknoloji Lisesi öğrencilerinden oluşan Delavo ve Hemi Change grupları, hazırladıkları sürdürülebilirlik projeleri ile The Earth Prize 2023’te başarılı birinci 10 kadro ortasına girerek finalist oldu.
Bahçeşehir Koleji Diyarbakır Hevsel Yerleşkesi Küresel Education Center danışmanı Cemil Yıldız da, bu başarılı gruplara yönelik katkılarından ötürü “Yılın Eğitmeni” mükafatı için finale kalma hakkını kazandı.
‘BU SIFIRDAN YARATTIĞIMIZ BİR RUH’
Gazete Duvar’a konuşan Cemil Yıldız, uzunca bir müddettir öğrencilerin yurt dışı eğitim danışmanlığını yaptığını ve çocukların yurt dışı eğitim, proje ve yarışlarla ilişkilerini kurmak, lise öğrencilerine bir kısmı ömür uzunluğu olmak üzere bu tıp itibarlı müsabakalar yoluyla yurt dışı eğitim bursu bulmak için büyük bir gayret sarf ettiğini aktardı.
Cemil Yıldız Yıldız, şunları kaydetti:
“Öğrencilerimizin ufkunun Diyarbakır, hatta Türkiye hudutlarını da aşarak, yurt dışında bilim ve teknoloji alanına giren tüm gelişmelerden, müsabakalardan ve burs imkanlarından haberdar olmaları için geceli gündüzlü çalışıyorum. Ben de kendimi geliştirmek için bu çeşit milletlerarası etkinliklere her sene katılıyorum zira ben kendimi bu alanda ne kadar geliştirirsem öğrencilerime de o kadar yararlı olurum. Kimi projelerde o denli bir duruma geliyoruz ki güya onlar öğretmen, ben öğrenci olmuşum. Birbirimizi karşılıklı beslediğimiz, daima öğrendiğimiz bir ortam yarattık. Bu, sıfırdan yarattığımız bir ruh.”
Bu vakte kadar Diyarbakır Bahçeşehir Koleji Hevsel Yerleşkesi Fen ve Teknoloji Lisesi’nden dünyanın en kıymetli eğitim kurumlarını bünyesinde barındıran Ivy League (Sarmaşık Ligi) üniversitelerinden Harvard, Brown, Dartmouth ve UPenn üzere okullara altı çocuk tam burslu eğitim hakkı kazandı.
The Earth Prize programı çerçevesinde her yıl başarılı birinci dört gruba ve yılın eğitimcisi seçilen öğretmenlere verilen ödüllerle projelerin geliştirilmesi hedefleniyor.
FİNALE KALAN İKİ PROJE
Finalistlerden Delavo (Latince, pak su) ekibinin ECaundry ismini verdiği başarılı proje, çamaşır makinelerinin su ve elektrik tüketimini azaltmayı hedefliyor. Bu doğrultuda, çamaşır makinelerinde kullanılan suyun arıtılarak tekrar kullanılmasına yönelik bu projede gençler bir dizi hesaplama yaparak bir makinenin yılda yaklaşık 8 bin 200 litre su tasarrufu sağlayarak bu sistemin maliyetinin süratli bir halde telafi edilebileceği ortaya çıkarıldı.
Sanayiden çamaşır makinesi alıp kendi eserlerini içine yerleştirdikten sonra deneme-yanılma-istişare kademelerinden geçerek olgunlaşan proje; çamaşır makinelerinin güç kullanımını %90 oranında azaltıyor ve bir ay evvel de NASA işbirliğiyle organize edilen Conrad Challenge İnovasyon Tepesi ve yarışında etraf kategorisinde “dünyanın en başarılı 10 projesinden biri” olmuştu.
Haber, zelzelenin ikinci günü gelmesine rağmen gerek eğitimciler gerekse öğrenciler, bölgedeki hüzünlü ve acılı ortamdan ötürü haberi basınla yeni paylaştılar.
Üniversite ve iş dünyası da bu projenin teknik uygulanması, ticari ve pazarlama etaplarına dair fikirlerde dayanak oldu.
Proje, Birleşmiş Milletler’in 2030 yılına kadar erişilmesini öngördüğü sürdürülebilir kalkınma amaçlarıyla de örtüşüyor.
Avjin, projenin pazarlama kısmıyla ilgilenirken, projeyi geliştiren kadro arkadaşları ortasında Nujen Yüksel, Damla Zerya Aslan, Yağmur Delal Cengiz ve Zelal Cengiz bulunuyor.
Gazete Duvar’a konuşan Avjin, “Okulumuz STEM aktivitelerini çok destekliyor. Robotikte Türkiye şampiyonluğum da var kadromla. Bu proje için ise eylül ayından beri beş kız birlikte çalıştık. Arçelik ve Beko ile işbirliğimiz de var. Bu inovasyonu nasıl ticarete dökeceğimiz konusunda uzun vakittir istişarelerde bulunuyoruz. Arçelik’e de iki gün evvel bir sunum yaptık. Birinci başta partner olarak bu sistemi Arçelik’in makinelerine entegre etmeyi planlıyoruz. Lakin tüm bunlar için öncelikle patent müracaatımızın sonuçlanmasını bekleyeceğiz” dedi.
ABU DHABİ’DE OKUMAYA GİDECEK
Bahçeşehir Koleji Diyarbakır Hevsel Yerleşkesi Fen ve Teknoloji lisesi öğrencisi Avjin Aktop, kısa müddet evvel New York University / Abu Dhabi’den kabul almıştı. Avjin, ağustosta tam burslu olarak dört yıl boyunca iktisat okuyacağı New York Üniversitesi’nin Abu Dhabi yerleşkesine gidecek.
Türkiye’den öbür finalist ekip ise Hemi Change. Projelerinin hedefi ise, plastiklerden yayılan kirliliği azaltmak ve plastiği ikame edecek etraf dostu alternatifler sunmak. Hemi-selüloz ve gliserin kullanarak plastiğe alternatif eser geliştiren lise öğrencileri, böylece plastiğin neredeyse tüm kullanım alanlarında direkt kullanımı mümkün olan ve tabiatta çözülebilen bir eser ortaya çıkardılar.
Hemi Change ekibinin üyeleri şu formda: Gül Karen Aça, Adanur Nas, Yiğit Efe Nas, Bedirhan Atabay ve Yiğit Berkehan Köse.
Pazartesi günü müracaat belgelerini gönderecek olan iki finalist grup, evrak kapsamında 11 makale yazıp görüntü çekerek sunum yapacaklar. 24 Nisan’da da birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü ekiplerin isimleri açıklanacak.