Emperyalizme karşı Ulusal Mücadele’nin en kıymetli zaferlerinden birisi tarih sayfalarına 101 yıl evvel bugün yazıldı. Osmanlı’nın Mondros Antlaşması sonucu 13 Kasım 1918’de başlayan İstanbul’un işgali; Ulusal Mücadele’nin zaferle sonuçlanması sonrasında imzalanan Lozan Barış Antlaşması uyarınca 6 Ekim 1923’te resmi olarak son buldu. İşgalin son bulduğuna ait İtilaf Devletleri ile yapılan muahedeyi TBMM ismine İstanbul Milletvekili Yusuf Akçura imzaladı. İmzanın akabinde Türk ordusu İstanbul’a girdi. Cumhuriyet’e konuşan tarihçi müellif Dr. Selim Erdoğan, 6 Ekim 1923’te imzalanan muahede ile yaklaşık beş yıl sonra emperyalistlerin geldikleri üzere gittiklerini söyledi.
‘KONSTANTİNOPOLİS YENİDEN İSTANBUL’
Bu tarihin sadece İstanbul için değil Ankara için de değerli olduğuna değinen Dr. Erdoğan, “Ankara’yı başkent ilan ederek Ulusal Mücadele’nin kalpgahına teşekkürünü en hoş biçimde etmek isteyen Mustafa Kemal Paşa, evvel mevcut başşehri kurtarmayı beklemiştir” dedi. Böylelikle Ankara’nın mecburen değil, İstanbul’a tercih edilerek başşehir yapıldığını söyleyen Dr. Erdoğan, sözlerine şöyle devam etti: “Nitekim Lozan Antlaşması kararları uyarınca evvel İstanbul’daki işgal güçleri gönderilir. 6 Ekim 1923’te Konstantinopolis, 4 yıl 11 aylık ortadan sonra yine İstanbul olur. Bir hafta sonra ise Mustafa Kemal Paşa ‘Yeni bir sayfa, yeni ve çağdaş bir yönetim, tam bağımsız Türk devleti’ diyerek Ankara’yı başşehir yapar. 6 Ekim eski başşehrin kurtuluş, yeni başşehrin varoluş tarihidir. Kutlu olsun.”