Palyaço korkusu ya da koulrofobi, hem yetişkinlerde hem de çocuklarda hayli yaygın.
2 Şubat 2023 tarihinde Fronteirs mecmuasında yayınlanan ve bir birincisi temsil eden çalışma palyaço korkusu üzerinde kapsamlı bir görüş sunuyor.
Güney Galler Üniversitesi ve Psikoloji ve Terapötik Çalışmalar Okulu araştırmacıları tarafından yapılan araştırmaya 790 bayan, 197 erkek katıldı. Deneklerden alınan yanıtlar ve evvelki teoriler de eklenerek, palyaço dehşetinin altındaki sebepler incelendi.
İlk sebep, palyaçoların insanlarda uyandırdığı ‘tekinsiz vadi’ tesiri olabileceğine işaret ediyor. Palyaçoların yüzünü kaplayan makyaj, takma burunları, olağan bir yüze benzemeyen çizgileri üzere onları insani özelliklerden uzaklaştıran faktörler insanlarda endişe yaratıyor olabilir.
Diğer sebep ise palyaçoların insan figürünün çarpıtılmış bir versiyonu olması ve yüzündeki hisleri gizlemesinden kaynaklı olabilir. Bu ürkütücü görünüş, bireylerin tehlikede olup olmadığını bilememesi yahut karşı taraftan gelecek tehlikeyi kestirememesinden kaynaklanabilir.
Başka dikkat çeken nokta ise paylaçoların öngörülemez hareketleri. Beşerler, karşı tarafından nasıl davranacağını kestiremediğinde kendilerini tehlikede hissediyorlar.
Son sebep ise endişe sinemaları. Bu vakte dek palyaçolar birçok sinemada katil rolündeydi.
Araştırmaya nazaran bu deneyim, jenerasyondan nesile aktarılarak daha da büyümüş olabilirdi.