Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, vergi sisteminde esaslı ve yapısal bir ıslahata muhtaçlık duyulduğunu belirterek, “Amacımız, hem daha düşük vergi oranları uygulaması hem de vergi sisteminin kolay ve anlaşılabilir biçimde tasarlanması olmalıdır” dedi.
TOBB tarafından gerçekleştirilen “Yasa Dışı Ticaretle Uğraşın Önemi Konferansı”, Ticaret Bakanı Mehmet Muş‘un katılımıyla TOBB İkiz Kuleler’de gerçekleştirildi.
Hisarcıklıoğlu, açılışta yaptığı konuşmada, yasa dışı iktisatla gayretin kalkınmanın odak noktası olduğunu belirterek, toplumun tamamını ilgilendirdiği için de kamu kurumları, iş dünyası ve akademisyenlerin faal işbirliğini gerektiğini söyledi.
Bugün ortalarında bulunan akaryakıt, içecek, tütün, elektronik aygıt bölümleri temsilcileri ve akademisyenlerle yasa dışı ticaretle uğraşta yapılması gerekenleri konuşacaklarını vurgulayan Hisarcıklıoğlu, “Bu bölümler, istihdam, ihracat, kamu geliri ve katma kıymeti yüksek üretim güçleriyle ülkemizin kalkınmasında kıymetli hisseye sahip. Bu nedenle birinci konferansımıza bu bölümlerle başladık. Bakanlığımızla konferans dizisi olarak planladığımız toplantılarda, farklı eser kümelerini ele almaya devam edeceğiz” diye konuştu.
Hisarcıklıoğlu, yasa dışı ticaretin, kapsamlı bir sorunu olduğuna işaret ederek, bunun nedenlerini şöyle sıraladı:
“En başta kaçakçılıktır, marka-patent ihlalidir, vergi kaçırmaktır. Ülkeleri, kamu maliyesini ve adil rekabet ortamını bozmaktadır. Halk sıhhatine ve toplum güvenliğine de tehdit oluşturmaktadır. Faaliyetlerini yasal yerde sürdüren kesimler ve ticaret erbabı açısından da haksız rekabet ortamı oluşturmaktadır. İş barışına da tehdittir. Çalışanlar ortasında huzuru ve inancı bozmaktadır. Vergi gelirlerindeyse, kıymetli kayba neden olmaktadır.”
“4 bölümden kaynaklı vergi gelir kaybı 50 milyar lirayı geçti”
Yasa dışı ticaret nedeniyle yaşanan gelir kaybının kestirim edildiğinden de fazla olduğunu belirten Hisarcıklıoğlu, yalnızca buradaki 4 daldan kaynaklı vergi gelir kaybının 50 milyar lirayı geçtiğini bildirdi.
Hisarcıklıoğlu, bunun da 2021 ÖTV gelirlerinin neredeyse 4’te 1’ine denk geldiğini belirterek, “Yani, yasa dışı ticaret, kamu gelirlerinde çok kıymetli bir kayba neden olmaktadır. İş dünyamız için en kıymetli öge, tıpkı koşullarda rekabet edebilmektir. Fakat kayıt dışı kalan şirketler, işini dürüst yapan şirketlerimizin rekabet gücünü değerli ölçüde azaltmaktadır” değerlendirmesinde bulundu.
Bu süreçte klasik metotlardan dijitale geçişin hızlandığına işaret eden Hisarcıklıoğlu, “E-fatura, e-irsaliye, e-gider pusulası üzere kavramlar hayata geçirilmiş, İhracat beyannameleri dijital ortama taşınmış, EPDK otomasyon sistemleriyle stok izleme anlık hale getirilmiş, Hal Kayıt Sistemi ile e-belge Uygulamaları entegre hale getirilmiştir” sözlerini kullandı.
“Vergide aşılmaması gereken sonlar, eşikler, oranlar vardır”
Hisarcıklıoğlu, bunların dışında birçok faaliyetin muvaffakiyetle devam ettiğini vurgulayarak, yasa dışı ticaretle gayretin, süreklilik arz eden bir sorun olduğunu lisana getirdi.
Dünya çok süratli değiştiği için süreci daima izlemeleri ve kendilerini geliştirmeleri gerektiğini belirten Hisarcıklıoğlu, dijitalleşen süreçlerin, bir yandan verimliliği artırırken öbür yandan kayıt dışı şirketleri farklı metotlar geliştirmeye yönlendirdiğini söyledi.
Hisarcıklıoğlu, bu nedenle mevzuat düzenlemelerinin teknolojik gelişmelerle harmanlaması gerektiğine işaret ederek, şöyle devam etti:
“Verinin izlenmesi ve faal yönetilmesine yönelik bir altyapıyı, tüm kurumlarımızın katkısıyla oluşturmalıyız. Kontrolleri, kararlılıkla ve sıkı bir biçimde devam ettirmeliyiz. İşte burada da kurumlar ortası bilgi ve bilgi paylaşımı öne çıkıyor. Öte yandan her vergi artışının kayıt dışını artırdığını da göz arkası edemeyiz. Ben iktisat tahsili gördüm ve orada öğrendiğimiz birinci kelam, ‘fazla vergi, vergiyi öldürür’ idi. Yani vergide aşılmaması gereken hudutlar, eşikler, oranlar vardır. Onlar aşılırsa, ‘daha fazla vergi toplayayım’ derken, daha az toplamak riskiyle karşı karşıya kalıyoruz. Bu nedenle gayemiz, hem daha düşük vergi oranları uygulaması ve hem de vergi sisteminin kolay ve anlaşılabilir halde tasarlanması olmalıdır. Vergi tabanını genişletmeye yönelik önlemler alınmalıdır. Bu bakış açısıyla vergi sisteminde esaslı ve yapısal bir ıslahata gereksinim duyulmaktadır.”
TOBB olarak gerek mevzuat düzenlemelerine katkı, gerekse farkındalık yaratma açısından kamu kurumlarına her türlü dayanağı verdiklerini vurgulayan Hisarcıklıoğlu, Hazine ve Maliye Bakanlığının açıklayacağı “Kayıt Dışı İktisatla Gayret Hareket Planı”na çok kapsamlı ve ayrıntılı görüş verdiklerini söyledi.
Hisarcıklıoğlu, geçen yıl Ticaret Bakanlığı, oda ve borsalarla “İhracatta Kaçakçılıkla Uğraş Eğitimi” verdiklerini hatırlatarak, “Sektör Meclislerimiz bünyesindeki kimi meclislerde, kaçakçılıkla ilgili alt kurullar kurarak, mevzuyu mevzuat manasında da çalışıyoruz. Kamu kurumlarımıza kaçakçılık ve yasa dışı ticaretin önüne geçebilecek tüm tekliflerimizi iletiyoruz. İnşallah, tüm kurumların iş birliği ve dayanışmasıyla yasa dışı ticaretle gayrette çok daha uygun bir pozisyona geleceğiz” dedi.
(AA)