T24 Ekonomi
Yeni konut inşası için alınan ruhsatlar gerilerken, ikinci elde de stoklar eriyor. Son aylarda konuta talebin canlanmasıyla satışların artması, ilan sayısında düşüşe yol açtı. Yaşanan arz probleminin 2025 yılında fiyat artışını tetikleyeceğini belirten uzmanlar erişilebilir konut üretimine odaklanılması gerektiğini belirtiyor.
Konut piyasası yılın ikinci yarısında hareketlendi. Yapılan kampanya ve indirimlerin tesiriyle satışlar arttı. Fiyatların gerilediğini gören tüketici fırsatı kıymetlendirdi ve farklı yatırım araçlarından gayrimenkule geçişler hızlandı. Temmuzda başlayan, ağustos ve eylülde de devam eden taleple 9 aylık konut satışı, bir evvelki yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 5.2 oranında artarak 947 bin adeti aştı.
Yaşanan talep artışı satılık konut arzında gerilemeye neden oldu. Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) ile emlak ilan sitesi sahibinden.com’un ekim ayı raporu yaşanan düşüşü gözler önüne serdi. Buna nazaran; eylülde satılık konut ilan sayısı ülke genelinde ve üç büyük vilayette de azaldı. Satılık konut arzı geçen aya kıyasla ülke genelinde yüzde 5.1 (860.009’dan 815.839’a), İstanbul’da yüzde 4.5 (207.533’ten 198.119’a), Ankara’da yüzde 5.6 (88.634’ten 83.639’a), İzmir’de ise yüzde 5 (62.352’ten 59.237’ye) oranında geriledi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bilgilerine nazaran; ülke genelinde, ikinci çeyrekte yapı ruhsatı verilen bina sayısı yüzde 22.7, daire sayısı yüzde 28.9 ve yüzölçümü yüzde 30.9 azaldı. İkinci çeyrekte inşası için ruhsat verilen bina sayısı 24 bin 82, daire sayısı 137 bin 210 oldu. Böylelikle pandemi tesirindeki 2019 yılını saymazsak 2009’dan sonra en düşük ikinci çeyrek verisi kayıtlara geçti.
Hürriyet’te yer alan habere nazaran, bölüm uzmanları Türkiye’de her yıl 800-850 bin yeni konuta gereksinim olduğu belirtiyor. Buna rağmen bu yılın birinci yarısında ruhsat alınan daire sayısı yaklaşık 314 bin oldu. Üstelik ruhsatların alınması çabucak inşaatın başlayacağı manasına gelmiyor, başlasa da tamamlanması için ortalama 1.5-2 yıl beklemek gerekiyor. Geçen yıl üretimde toparlanma olsa da 2018’den bu yana alınan ruhsatlar gereksinimin gerisinde olduğu için arz açığı katlanarak büyüyor.
”Kamuya ilişkin yerlerde kamu-özel kesim işbirliği ile erişilebilir konut üretmek”
Sektör uzmanları arzdaki azalmanın kiralar ve fiyatlar üzerinde baskı oluşturacağını, bunun da 2025 yılında daha net hissedileceğini belirtiyor. Yeni konut üretiminde yaşanan düşüşün bir müddet ikinci el satışlarıyla telafi edildiğini, fakat artık ikinci elde de stokların zayıfladığını söyleyen uzmanlar, üretimi hızlandıracak adımlar atılması gerektiğine dikkat çekiyor.
Ham unsurlarının arsa olduğunu, fakat arsa maliyetleri nedeniyle gereksinimi olan kesite üretim yapılamadığını tabir eden dal temsilcileri, kamuya ilişkin yerlerde kamu-özel kesim işbirliği ile erişilebilir konut üretmeyi talep ediyor. Bu halde uygun fiyatlı konut, toplumsal kiralık konut ve konutu dönüşüme girecekler için rezerv konut inşa edilebileceği sıkça lisana getiriliyor. Son iki yıldır gündemde olan teklif için dal dernekleri ile kamu yetkilileri görüşmelerini sürdürüyor.
Öne çıkan haberler… TIKLAYIN – 140 bin dolara 12 dakikalık uzay seyahati TIKLAYIN – İmralı görüşmesinin perde gerisi; iki kritik kural ortaya çıktı TIKLAYIN – Özgür Özel: Bahçeli, Erdoğan’ın ya elini rahatlatmak ya da önünü kesmek istiyor; Meclis’in dışında bir yere davet edilirsek bu işin içinde olmayız Son seçim anketinde çarpıcı sonuç: Erdoğan tüm rakipleri karşısında kaybediyor |
Marksist bir babayla kanser araştırmacısı bir annenin kızı: |